Chân dung bí ẩn của đại gia Trầm Bê
Là một nhân vật kỹ tính và hiếm khi phát biểu trước báo
chí, tân Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Sacombank Trầm Bê gây nhiều sự
tò mò khi chỉ nghe tiếng mà không biết ông xuất phát từ đâu.
Cái tên Trầm Bê thực sự chỉ được nghe nhắc nhiều qua sự kiện nổi đình nổi đám trong năm 2011: các ngân hàng thâu tóm Sacombank.
Vị đại gia này từng là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công
ty Chế biến Thủy hải sản Sơn Sơn và hiện là thành viên Hội đồng Quản
trị của Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Bình Chánh (BCCI). Ngoài ra, ông
còn cùng với 3 người con tham gia Hội đồng quản trị của một số công ty
như Ngân hàng Phương Nam, Công ty Vàng bạc Đá quý Phương Nam, Công ty
Chứng khoán Phương Nam và gần đây nhất là Ngân hàng Sacombank.
Không phải ngẫu nhiên ông Trầm Bê lại đầu tư vào các
lĩnh vực kinh doanh khác nhau mà đó đều là những bước đi được tính toán
kỹ lưỡng. Những bước đi này thể hiện sự am hiểu của ông đối với chu kỳ
kinh tế và một tầm nhìn chiến lược đầy tham vọng nhằm tạo ra thế kiềng 3
chân vững mạnh: cơ sở hạ tầng, nông nghiệp và tài chính.
Những doanh nghiệp mà gia đình đại gia Trầm Bê đang nắm giữ |
Giống như cách làm giàu của bầu Đức - đi lên từ khai
thác tài nguyên gỗ, ông cũng bắt đầu sự nghiệp với cương vị Giám đốc
Công ty Chế biến Lâm sản Đông Anh (1991- 1994) và sau đó là Chủ tịch Hội
đồng quản trị của công ty (1995-2001).
Sau 10 năm tích lũy tài chính cũng như kinh nghiệm từ
sản xuất kinh doanh và chế biến lâm sản, ông tham gia thị trường bất
động sản bằng việc đầu tư vào BCCI với vai trò là thành viên Hội đồng
Quản trị (1999). BCCI đã không ngừng ăn nên làm ra. Ngay cả giai đoạn
khủng hoảng kinh tế vừa qua, trong khi nhiều công ty bất động sản rơi
vào bế tắc, doanh nghiệp này đã có kết quả kinh doanh khá khả quan, với
mức tăng trưởng doanh thu 66% và lợi nhuận 36% trong năm tài chính
2009-2010.
Sau khi đầu tư vào BCCI, cơ sở hạ tầng là đích đến đầu
tiên mà đại gia Trầm Bê nhắm tới với việc đầu tư xây dựng Bệnh viện
Triều An. Ra đời vào năm 2001 trong chủ trương xã hội hóa y tế, Triều An
là bệnh viện tư nhân đa khoa chuyên sâu đầu tiên và cũng là lớn nhất
Việt Nam. Ông Trầm Bê đã cùng với Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Hải Nam và ông
Lâm Trung Lương (hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Bệnh viện Triều
An) góp vốn để xây dựng bệnh viện này.
Sau 6 năm đi vào hoạt động, Bệnh viện Triều An đã cấp
cứu 12.000 trường hợp, khám bệnh cho 700.000 lượt người, điều trị nội
trú cho 950.000 bệnh nhân, phẫu thuật cho 34.000 ca. Với số lượng bệnh
nhân trong nước lớn như vậy, cộng với việc mỗi năm tiếp nhận các bệnh
nhân từ nước ngoài, nguồn thu từ bệnh viện là rất lớn. Đây là điều kiện
để ông Trầm Bê tiến thêm một bước sang lĩnh vực nông nghiệp.
Ông Trầm Bê tỏ ra thực sự nhạy cảm với những thị
trường còn bỏ ngỏ, nên hầu như ông luôn tạo ra được thế độc quyền ban
đầu khi tham gia vào bất cứ ngành nghề nào. Công ty Chế biến Thủy hải
sản Sơn Sơn do ông làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị (2002- 2004) đã chiếm
lĩnh 100% thị trường chiếu xạ thanh long tại Việt Nam. Mãi cho đến năm
2009, thế độc quyền này mới mất đi khi có nhà máy chiếu xạ thanh long
thứ hai do Công ty Cổ phần An Phú đầu tư.
Năm 2002, ông Trầm Bê đã mua thiết bị chiếu xạ theo
tiêu chuẩn Pasteur và dùng kỹ thuật chiếu xạ của Mỹ với giá tới 20 triệu
USD. Việc nhập khẩu rất khó khăn nhưng khi máy về tới Việt Nam, nhà sản
xuất bị phá sản nên họ không chuyển giao kỹ thuật vận hành như đã ký
trong hợp đồng. Ông đã buộc phải thuê 5 chuyên gia người Mỹ trong vài
tháng với chi phí 150.000 USD mỗi tháng để lập chương trình vận hành,
huấn luyện công nhân Việt Nam.
Sản lượng xuất khẩu thanh long tại Bình Thuận từ năm
2005-2009 trung bình trên 23.000 tấn mỗi năm. Đó là chưa kể thanh long
từ các tỉnh khác cũng phải đến chiếu xạ tại công ty này.
Khi cơ sở hạ tầng và nông nghiệp đã đủ vững mạnh, ông
lại đi tiếp những bước đầy toan tính để tạo thành thế 3 chân kiên cố. Để
có thể an tâm bước tiếp, ông đã lần lượt đưa các con của mình là Trầm
Trọng Ngân, Trầm Thuyết Kiều và Trầm Khải Hòa vào nắm giữ những vị trí
quan trọng trong các công ty mà ông đã tham gia đầu tư.
Trầm Bê đã tham gia đầu tư và trở thành thành viên Hội
đồng quản trị của Ngân hàng Phương Nam vào năm 2004. Trong giai đoạn
này, ngành ngân hàng Việt Nam đã có những bước tăng trưởng vượt bậc và
đạt đỉnh điểm vào năm 2007. Cụ thể, tăng trưởng huy động vốn đạt 36,5%
và tăng trưởng dư nợ tín dụng đạt 34% so với năm 2006. Ngân hàng này đã
đạt doanh thu trên 1.000 tỉ đồng cùng lợi nhuận ròng gần 200 tỉ đồng
trong năm 2007.
Từ vị trí là thành viên Hội đồng quản trị của Ngân
hàng Phương Nam, Trầm Bê tiếp tục đưa con gái của mình là Trầm Thuyết
Kiều vào giữ vị trí Phó Tổng Giám đốc. Đồng thời, ông gia tăng tỉ lệ sở
hữu của mình và các con tại ngân hàng này lên mức 17,5% (tính đến tháng
9/2011). Trong đó, ông Trầm Bê nắm giữ 8,36%, bà Kiều 7,36% và ông Ngân
1,86%.
Sau khi hoạt động của ngân hàng mẹ đã đi vào ổn định,
Ngân hàng Phương Nam đã cho ra đời Công ty Vàng bạc Đá quý Phương Nam
(NJC) và Công ty Chứng khoán Phương Nam (PNS). Vẫn với cách làm tương
tự, sau khi NJC được thành lập vào năm 2007, trên cương vị là Phó chủ
tịch, năm 2008 ông Trầm Bê đưa bà Trầm Thuyết Kiều (sở hữu 11% cổ phần
NJC) lên nắm giữ chức Phó giám đốc.
Đến năm 2011, sau 3 năm thành lập PNS, con trai út 24 tuổi Trầm Khải Hòa
tiếp tục nhận chức Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty này. Đặc
biệt, năm nay, PNS lần đầu tiên lọt vào top 10 thị phần môi giới tại sàn
HoSE. Công ty này đã giữ ngay vị trí thứ tư ở quý II với thị phần 6,2%,
vượt qua cả các ông lớn chứng khoán như Kim Eng Việt Nam, VNDirect,
Chứng khoán FPT. Hiện nay, ông Ngân và ông Hòa đã nâng tỉ lệ sở hữu tại
PNS lên 6,09%.
Để đứng trong nhóm dẫn đầu thị trường tài chính, ông Trầm Bê đã nuôi tham vọng thâu tóm Sacombank
để củng cố chân thứ ba thêm vững chắc. Sacombank là ngân hàng thuộc
nhóm 1 (được tăng trưởng tín dụng tối đa 17%). Một thuận lợi là lượng cổ
phiếu mà các nhân sự chủ chốt của Sacombank nắm giữ khá mỏng. Vì thế,
muốn thay đổi cơ cấu cổ đông tại ngân hàng này cũng không phải là chuyện
quá khó. Năm 2010, ông Đặng Văn Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị
Sacombank, nắm giữ trên 4%; ông Đặng Hồng Anh -con trai của ông Thành,
3,5%; bà Huỳnh Quế Hà - Phó chủ tịch Sacombank 1,38%. Nghĩa là ông Trầm
Bê hoàn toàn có thể tham gia Hội đồng Quản trị Sacombank nếu ông có khả
năng mua gom cổ phiếu của ngân hàng này.
Và vào đầu tháng 2/2012 Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt
Nam (Eximbank) cho biết đã có ủy quyền bằng văn bản đại diện cho nhóm cổ
đông đa số (trên 51% cổ phần biểu quyết, bao gồm cả Trầm Bê), yêu cầu
bầu lại toàn bộ ban lãnh đạo của Sacombank. Gần như toàn bộ vị trí lãnh
đạo chủ chốt của Sacombank đã thay đổi, trong đó có sự góp mặt của ông
Trầm Bê, với chức vụ mới là Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Sacombank sau
khi ông rời khỏi ghế Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Phương
Nam. Vẫn với cách làm cũ, ông không quên trám vào chỗ trống đó là con
trai mình, Trầm Trọng Ngân, lên giữ chức Phó chủ tịch thường trực Ngân
hàng Phương Nam. Thêm vào đó, Trầm Khải Hòa cũng là thành viên Hội đồng
quản trị của Sacombank bắt đầu từ tháng 5 năm nay.
(Theo Nhịp cầu đầu tư)